De patiënt die zelf zijn diagnose stelt met de hulp van gezondheidssites en –apps, nog voor hij bij de dokter komt. Het is een situatie waarmee veel dokters, maar ook andere professionals geconfronteerd worden. Informatie en kennis ligt voor het rapen op het wereldwijde web en is niet langer exclusief beschikbaar voor de professionals. Waarin onderscheidt een professional zich dan tegenwoordig van zijn klant of cliënt en wat maakt hem nog steeds meer dan relevant?
Kennisassymetrie*, of het feit dat er een verschil is in kennis tussen de professional en zijn klant of relatie is van oudsher definiërend voor de positie van de professional. Door dat verschil te cultiveren en de schaarste ervan te bewaken – meestal in samenwerking met zijn beroepsvereniging – is de professional in staat om dit als dienstverlening te commercialiseren en er tegelijk maatschappelijke status mee te verwerven. Getuige daarvan zijn de klassieke ‘vrije beroepen’.
Maar de macht die uitging van dat kennisvoordeel is verdwenen. De complex geworden samenleving en de snelle evolutie van kennis, en vooral de kortere halfwaardetijd, maakt het voor de professional bijna onmogelijk om op zich een zelfstandig kenniscentrum te zijn. Professional ben je niet alleen. Niet enkel het beschikken over kennis is belangrijk, maar ook de vaardigheden en attitudes om er iets nuttigs en zinvol mee te doen. Om van kennis waarde te maken, is het noodzakelijk om kennis te delen en af te toetsen in de praktijk en aan ‘peers’. Niet het behoud en de opstapeling van kennis bepalen je waarde, maar juist de mate waarin en de snelheid waarmee je deze kennis deelt en verrijkt.
Wat we dus vaststellen is dat de macht van kennis sterk gedevalueerd is, en evolueert naar autoriteit en reputatie als essentiële karakteristieken van de professional.
____
* o.m. George Beaton (Why Professionalism is still relevant, 2010) en Marcel ‘t Hart (Professionals en Kennisconcurrentie, 2006)
Marc Mestdagh 