Als verenigingsprofessional binnen een beroepsvereniging heb je de neiging op zoek te gaan naar gemeenschappelijke kenmerken, vertrekkend vanuit het gedachtengoed dat je professionals wil verenigen. Je wil iets zinvols betekenen voor alle leden tegelijk. Je wil ze verbinden, een groepsgevoel geven en zaken aanbieden waardoor iedereen een sterkere en slimmere professional wordt. Het is pas wanneer je begint na te denken over de verschillen of dat wat professionals van elkaar onderscheidt, dat je een heel andere dimensie van de professional ontdekt.
Zich onderscheiden als professional
Op vraag van een vereniging van professionals ging ik dieper in op de ‘brede vaardigheden’ die de betrokken professional zou kunnen gebruiken om een grotere toegevoegde waarde te genereren uit de vereniging. Dat zou dan vertaald worden in een nieuwe reeks opleidingen, naast de bestaande ‘inhoudelijke’ sessies.
Die brede vaardigheden zouden op de eerste plaats een sterkere positionering ten opzichte van de opdrachtgever of werkgever kunnen opleveren, maar ook ‘concurrentieel’ een duidelijker verschil kunnen maken ten opzichte van collega’s. En dan wordt het wat lastiger als ledenvereniging. Op welke punten wil je net die diversiteit gaan creëren? Hoe zal dat vallen bij leden die minder makkelijk mee kunnen (of willen)? Ga je een meersporentraject organiseren, met het gevaar dat er finaal te weinig bindweefsel overblijft om als groep verder te kunnen?
Onder collega’s
Uit contacten met leden werd me duidelijk dat dit principiële idee om de lat voor iedereen even hoog te leggen geen wezenlijk onderdeel uitmaakt van hun beleving als professional onder professionals. Kortom, gelijkheid binnen de ledenvereniging is niet dwingend om toch tot die individuele professionele voldoening te komen. Onder collega’s mag het best wel wat uiteenlopen hoe de zaken aangepakt worden. Belangrijk is de peer2peer-uitwisseling, de mogelijkheid om even iets ‘in de groep te gooien’, te benchmarken of als verworven ‘best practice’ mee naar huis te nemen.
Onder andere collega’s
En toen schoot me iets helemaal anders te binnen. Hoe zou dit zich verhouden onder professionals van verschillende disciplines binnen eenzelfde organisatie of hetzelfde bedrijf? Concreet: hoe gedraagt een preventieadviseur zich ten opzichte van een milieucoördinator, een kwaliteitsverantwoordelijke, een facilitymanager of een HR-professional ? Als je kijkt hoe al die profielen hun eigen achtergrond en historiek hebben, al dan niet wettelijk geregeld, en afhankelijk van de bedrijfsactiviteit ook op een andere manier ingevuld worden (lees: geprioritiseerd in functie van hun belang voor de organisatie), dan spelen vermoedelijk heel wat uitdagingen die niet noodzakelijk deel uitmaken van de ‘inhoudelijk’ professioneel gevormde professional.
De brug maken
Dan rijst de vraag hoe die professionals zich binnen een organisatie bewegen om hun specifieke rol van manager, adviseur, regisseur of facilitator uit te oefenen, rekening houdende met de hiërarchische positie en verwachtingen inzake rapportering, het neerzetten van resultaten e.d.
Finaal kom je dan terug bij het begin, welke ‘brede vaardigheden’ hebben professionals nodig om zich, niet zozeer ten opzichte van vakgenoten, maar wel ten opzichte van collega-professionals te positioneren. En voor iemand die kijkt vanuit het perspectief van verenigingen, hoe pak je zoiets vakoverschrijdends aan? Moeten we afstappen van verticaal georganiseerde beroepsverenigingen en kiezen voor brede, multidisciplinaire organisaties, die dan bij voorkeur nog rekening kunnen houden met de interne omstandigheden en cultuur van de organisatie? Of heeft elke organisatie of elk bedrijf er voordeel bij om een klein beetje een ‘community’ van professionals te worden? Zijn organisaties overigens initieel niet ontstaan om net dat soort zaken op te vangen, maar heeft het organiseren van efficiëntie en effectiviteit met het oog op andere doelen zoals winst en groei dit niet deels overschaduwd? Dat soort zaken houden me dus bezig aan het begin van een verlengd weekend…
Marc Mestdagh 